Το αρκτικόλεξο ESG προέρχεται από τις λέξεις Environment – Social – Governance και ουσιαστικά αφορά κριτήρια που εστιάζουν σε σημαντικές παραμέτρους της περιβαλλοντικής διαχείρισης, της λειτουργίας των εταιρειών με όφελος και σεβασμό προς την κοινωνία και της εταιρικής διακυβέρνησης, με στόχο την επιτυχία των επιχειρήσεων και την επίτευξη των εταιρικών στόχων.
Ουσιαστικά δηλαδή, τα ESG κριτήρια θεσπίζουν το πλαίσιο για τον εντοπισμό και την διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με τις συχνές μεταβολές του επιχειρησιακού περιβάλλοντος και που πηγάζουν από τους τρεις άνω πυλώνες (περιβάλλον, κοινωνία, εταιρική διακυβέρνηση).
Σημαντικότατος παράγοντας για την οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο της κοινωνίας μας, είναι η ανάπτυξη των επιχειρήσεων με σεβασμό στα ενδιαφερόμενα μέρη και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Άλλωστε, στο βωμό της δημιουργίας αξίας για τους μετόχους και κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις δεν μπορούμε να αδιαφορούμε για την δημιουργία δυσμενών επιπτώσεων για το περιβάλλον και την κοινωνία. Ένα μοντέλο ανάπτυξης με έμφαση μόνο στην κερδοφορία δεν είναι αειφόρο, γιατί οδηγεί σε μεσοπρόθεσμες συγκρούσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη και στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
Στην παραπάνω βεβαιότητα στηρίζονται τα ESG κριτήρια, τα οποία απαιτούν την ισόρροπη αντιμετώπιση της οικονομικής, της κοινωνικής και της περιβαλλοντικής πτυχής των επιχειρήσεων.
Τα βασικά οφέλη που προκύπτουν, από την εφαρμογή των ESG κριτηρίων συνδέονται με την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ενδιαφερομένων μερών προς την εταιρεία, την ευκολότερη πρόσβαση σε κεφάλαια καθώς οι επιχειρήσεις καθίστανται πιο “ελκυστικές” για τους επενδυτές και παράλληλα διασφαλίζεται ευκολότερη δανειοδότηση και οικονομική στήριξη από τις Τράπεζες, αφού με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2020/852, τα Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα πρέπει να αξιολογούν και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα των πελατών τους. Επίσης, στα βασικά οφέλη συγκαταλέγεται η βελτίωση της διαφάνειας και της εταιρικής φήμης, η ανάπτυξη εξαιρετικών σχέσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους εργαζομένους, η διαμόρφωση μιας κουλτούρας χωρίς αποκλεισμούς, καθώς και η βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων, αφού τα κριτήρια ESG συμβάλλουν στην βελτίωση της διαχείρισης των πόρων.
Είναι βέβαιο πως βρισκόμαστε σε μια μεταβατική φάση και στο άμεσο μέλλον θα δοθεί προτεραιότητα στις επιχειρήσεις που σέβονται το περιβάλλον και την κοινωνία, δίνουν ίσες ευκαιρίες στους εργαζομένους τους, πασχίζουν για μια αειφόρα οικονομική ανάπτυξη χαμηλών ρύπων, σχεδιάζουν περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις, καταβάλλουν προσπάθεια για την συντήρηση και αειφόρο διαχείριση των πόρων, στοχεύουν στην κυκλική οικονομία και στην ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση των υλικών, ενημερώνουν τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους επενδυτές για το αποτύπωμα της επιχείρησης στο περιβάλλον, θεωρούν δεδομένη την διαφάνεια στην υλοποίηση των δραστηριοτήτων τους και εφαρμόζουν τις αρχές του ηθικού επιχειρείν.
Στην κατεύθυνση της εφαρμογής των παραπάνω αρχών υπερθεματίζουν η Ευρωπαϊκή Ένωση με την έκδοση σχετικών κανονισμών, οι Ευρωπαϊκές Κυβερνήσεις και οι Θεσμοί (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης). Οι επιχειρήσεις με την σειρά τους, θα πρέπει να αναγνωρίσουν τις ESG απαιτήσεις που τις αφορούν και πόσο απέχουν από την εφαρμογή και τήρησή τους.
Ήδη οι επιχειρήσεις κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση, π.χ. ευρέως διαδεδομένη εταιρεία παραγωγής αναψυκτικών επικεντρώνεται στην νέα χάρτινη συσκευασία της, οι εταιρείες παραγωγής καπνικών προϊόντων εστιάζουν σε νέες τεχνολογίες, οι αστικές συγκοινωνίες στοχεύουν στην βελτίωση της προσβασιμότητας, ενώ ήδη μεγάλοι όμιλοι συνδέουν τον δανεισμό τους από τις αγορές, με την ESG απόδοσή τους. Κι όσο πετυχαίνουν οι επιχειρήσεις τους ESG στόχους τους, τόσο πιο ευνοϊκός θα γίνεται ο δανεισμός τους.
Το ESG προέκυψε ως η απάντηση των επιχειρήσεων στην ανάγκη για αλλαγή κατεύθυνσης προκειμένου να αντιστραφεί τώρα η καταστροφή του πλανήτη μας. Πλέον είναι εδώ και ως βασικός κινητήριος χρηματοδοτικός μοχλός της αγοράς, που οδηγεί την κίνηση κεφαλαίων σε επενδυτικά πλάνα με χαρακτηριστικά βιωσιμότητας.
